Kolesterolü doğal yollarla düşürmek mümkün mü?

KOLESTEROL -3-

Gerçek çözümler sahte umutlar ve bilimin söyledikleri

Bitkisel destekler: Ne işe yarıyor ne işe yaramıyor?

Etkili olduğu bilimsel olarak gösterilen bazı takviyeler:

  • Berberin: LDL ve trigliseridi düşürdüğü klinik çalışmalarla gösterildi. (Kaynak: Phytotherapy Research, 2020)
  • Kırmızı pirinç mayası: Statin benzeri etki gösteriyor, ancak doz kontrolü çok önemli. (Kaynak: Journal of Clinical Lipidology, 2021)
  • Çörek otu: LDL ve total kolesterolü azaltmada orta düzeyde etkili. (Kaynak: Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2019)

Etkisiz veya yetersiz kanıtlı olanlar:

  • Sarımsak kapsülü: Çalışmalar tutarsız; bazıları etkili, bazıları değil. (Kaynak: Cochrane Library, 2016)
  • Elma sirkesi, keten tohumu, hint yağı: Etki gösterilmemiştir. (Kaynak: National Center for Complementary and Integrative Health, 2022)

Piyasadaki ‘Kolesterol düşürücü’ ürünlere dikkat!

Eczanelerde veya internet sitelerinde satılan, “bitkisel içerikli” olduğu iddia edilen ürünlerin çoğu tıbbi onaydan geçmemiştir. ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), kırmızı pirinç mayası içeren bazı ürünlerin “gizli statin” içerdiğini ortaya çıkardı. (Kaynak: FDA.gov, 2022) Türkiye’de de bu ürünler yeterli denetime tabi değildir. Tarım ve Orman Bakanlığı onayı sağlık açısından yeterli değildir; mutlaka Sağlık Bakanlığı ruhsatlı olmalıdır. (Kaynak: Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, 2023)

Doğal yöntemler kimler için yeterli?

Doğal yöntemler özellikle şu gruplar için yeterli olabilir:

  • LDL’si 130–160 arası ama HDL’si düşük olan bireyler.
  • Trigliseridi 200 mg/dL’nin altında olanlar.
  • Kalp krizi öyküsü olmayan, ailede genetik risk bulunmayanlar
  • Genç, insülin direnci olmayan bireyler

Ancak LDL 190 mg/dL üzerindeyse ya da başka risk faktörleri varsa, tek başına bitkisel yöntemler yetersiz kalabilir. Bu durumda yaşam tarzı değişiklikleri ilaçlara destek olarak düşünülmelidir. (Kaynak: ESC Guidelines, 2021; NICE, 2021)

Egzersiz, uyku ve stresin rolü

Haftada en az 150 dakika egzersiz yapmak, HDL’yi artırırken trigliseridi düşürür. Düzenli uyku ve stres yönetimi, kortizol düzeyini dengeler ve bu da kolesterol metabolizmasına olumlu yansır. (Kaynak: Journal of Lipid Research, 2020; Harvard Health Publishing, 2021) Özellikle ofis çalışanlarında görülen “hareketsiz kolesterol” sendromu, yalnızca beslenmeyle değil düzenli fiziksel hareketle iyileştirilebilir.

Sahte umutlar: YouTube kürleri ve gerçekler

Son yıllarda sosyal medyada yayılan “sarımsak-limon kürü”, “elma sirkesiyle damarı açma”, “bir haftada kolesterol sıfırlayan çay” gibi söylemler bilimsel olarak dayanaksızdır. Etkisiz olmanın ötesinde, bazı karışımlar karaciğer fonksiyonlarını bozabilir. (Kaynak: PubMed Review, 2022) YouTube’da 10 milyon izlenmiş olması, bir yöntemin etkili olduğu anlamına gelmez. Tersine, yanlış bilgiler bu tür platformlarda çok daha hızlı yayılır. (Kaynak: Nature Digital Medicine, 2020)

Hangi yöntem gerçekten etkili?

Akdeniz Diyeti ve bitkisel yağlar

Zeytinyağı, balık, sebze, ceviz ve tam tahıl içeren Akdeniz Diyeti, kolesterolü doğal yollarla dengelemenin en etkili yollarından biri olarak kabul ediliyor. Bu diyetin LDL’yi düşürdüğü, HDL’yi yükselttiği ve damar içi iltihabı azalttığı birçok çalışmayla kanıtlandı. (Kaynak: The New England Journal of Medicine, 2013; AHA, 2020) Bitkisel margarinler “kolesterol düşürücü” gibi pazarlansa da içerdikleri trans yağlar damar sertliğini artırabilir. Gerçek zeytinyağı tercih edilmelidir. (Kaynak: Harvard T.H. Chan School of Public Health, 2022)

Doğal yöntem gerçekten ne demek?

“Doğal yöntem” ifadesi genellikle “zararsız”, “ilaçsız”, hatta “mucizevi” gibi çağrışımlar uyandırıyor. Oysa tıpta doğal kavramı yalnızca kimyasal olmayanı değil, aynı zamanda kanıtlanmış etki ve güvenli doz gibi kriterleri de içerir. Sarımsak kapsülleri, elma sirkesi kürleri, limonla yapılan karışımlar… Bunların çoğu sosyal medya etkisiyle yayılıyor ancak tıbbi anlamda ya etkisiz ya da yetersiz çalışmayla destekleniyor. (Kaynak: Mayo Clinic; WebMD, 2023)

YARIN: Antiaging

– 100 yaşına ilaçsız ulaşmak mümkün mü?

– Yaşlanma nedir, ölçülebilir mi?

– 8 Maddede yaşlanmayı yavaşlatan ilaçlar

– Kolajen mi, kalori mi?

– Uzun yaşam molekülleri işe yarıyor mu, yoksa hayal mi?

Related Posts

Uzmanı uyarıyor: Skolyoz tedavi edilmezse kalıcı sağlık problemlerine yol açabilir

Uzmanı uyarıyor: Skolyoz tedavi edilmezse kalıcı sağlık problemlerine yol açabilir

KBB Uzmanı açıkladı: Sigara dumanına maruz kalan çocukların bademcik ve geniz eti büyüyor

KBB Uzmanı açıkladı: Sigara dumanına maruz kalan çocukların bademcik ve geniz eti büyüyor

Yedikule Göğüs Hastalıkları Hastanesi’ne ‘bıçak parası’ soruşturması: 11 gözaltı!

“Hastalardan bıçak parası talep ederek 10 milyon lira haksız kazanç elde edildiği” iddiası

Kene mi yoksa sinek mi ısırdı? İz yuvarlaksa dikkat, anında belli ediyor

Doğada vakit geçirmeyi sevenler, piknik tutkunları ya da tarım ve hayvancılıkla uğraşanlar için kene ve sinek ısırıkları arasındaki farkı bilmek hayati önem taşıyor. Özellikle yaz aylarında artan kene vakaları, hem insanlar hem de evcil hayvanlar için ciddi sağlık riskleri oluşturuyor. Peki, bir ısırıkla karşılaştığınızda bunun sinek mi yoksa kene mi olduğunu nasıl anlarsınız?

Uzmanlar uyarıyor: Kanser gençleri de tehdit ediyor

Medipol Bahçelievler Hastanesi’nden Tıbbi Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Melih Şimşek, genç yaşta kanserin artış nedenlerini ve alınması gereken önlemleri değerlendirdi. Doç. Dr. Şimşek, genç nüfus tanımının toplumda genellikle farklı anlaşıldığını belirterek, “50 yaş ve altı kanser hastalarını genç olarak değerlendiriyoruz” dedi.

Çocukta, 12 yaşından önce başlayan ve altı aydan uzun süren belirtilere dikkat!

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu’nda (DEHB) hiperaktivite ve dürtüselliğin temel belirtiler olduğunu söyleyen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Murat Yusuf Hüseyin, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu’nun (DEHB) belirtileri ve tanı sürecinde kullanılan yöntemler hakkında bilgi verdi.